Ακολουθεί
η τοποθέτηση του Ανδρέα Ξανθού, βουλευτή Ρεθύμνου και Συντονιστή της
ΕΕΚΕ Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής
για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» που έγινε την Τρίτη 12/3/2013.
«Βοήθεια στο Σπίτι»: Αποδυνάμωση και ιδιωτικοποίηση ενός εργαλείου κοινωνικής συνοχής και αξιοπρέπειας για τους ηλικιωμένους
Το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η υπόθεση του προγράμματος «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ» είναι ενδεικτικό της αναξιοπιστίας της κυβέρνησης και της δυσκολίας της να πείσει ότι έχει την πολιτική βούληση να καλύψει με το διάδοχο πρόγραμμα της «κατ’ οίκον φροντίδας συνταξιούχων» τις ανάγκες των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας και να διασφαλίσει τις θέσεις εργασίας του προσωπικού που 10 χρόνια τώρα στηρίζει με το ζήλο και τον επαγγελματισμό του αυτό το πολύ αξιόλογο κοινωνικό πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα που εκτός από αξιοπρέπεια εξασφάλιζε και υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στους ηλικιωμένους, ειδικά των αγροτικών περιοχών.
Η νέα παράταση στη λειτουργία του «Βοήθεια στο Σπίτι» λήγει στις 31/3/2013 χωρίς την παραμικρή μέριμνα από την πλευρά της κυβέρνησης για να εγγυηθεί τη συνέχεια μιας κοινωνικής υπηρεσίας που όλοι συμφωνούν για την αναγκαιότητα και την αποτελεσματικότητα της. Την καθολική αυτή αναγνώριση της προσφοράς του προγράμματος, την έχουν κερδίσει με το «σπαθί» τους οι εργαζόμενοι στο «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ» , που παρά τα συνεχή προβλήματα στις πληρωμές τους και παρά την διαρκή εργασιακή ανασφάλεια τους , έχουν δώσει την ψυχή τους για να το κρατήσουν όρθιο και αξιόπιστο.
Αντί λοιπόν να επιλεγεί η λύση της νομοθετικής κατοχύρωσης του Προγράμματος ως υπηρεσίας που παρέχεται μέσω των Διευθύνσεων Κοινωνικής Πολιτικής των Δήμων, μια λύση που και τη φροντίδα των ηλικιωμένων εξασφάλιζε και τους εργαζόμενους κατοχύρωνε, επιλέχθηκε η λύση της ανάθεσης ενός νέου Προγράμματος με πολύ λιγότερους ωφελούμενους ( μείωση σχεδόν κατά τα 2/3) σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕΠ) τις οποίες οφείλουν να δημιουργήσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι για να διεκδικήσουν με όρους αγοράς τη χρηματοδότηση από τους ειδικούς πόρους που έχουν δεσμευτεί μέσω των Ασφαλιστικών Ταμείων. Όμως ξέρουμε πολύ καλά πως όταν υπάρχει θεσμικά η δυνατότητα εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα , πολύ εύκολα οι υπόλοιπες επιλογές (κοινωνικοί συνεταιρισμοί, δημοτικές επιχειρήσεις) ναρκοθετούνται και ως plan B εμφανίζεται η αγορά και η «εργολαβία» κοινωνικής φροντίδας. Είναι ένας σχεδιασμός που οδηγεί στην υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα και στην ιδιωτικοποίηση ενός τέτοιου πολύ σημαντικού «εργαλείου κοινωνικής συνοχής» και αξιοπρέπειας των ηλικιωμένων, ειδικά στη σημερινή περίοδο της φτωχοποίησης ευρύτατων στρωμάτων της κοινωνίας.
Έχουμε να κάνουμε με μια νεοφιλελεύθερη αντίληψη «ελαστικοποιημένου» κοινωνικού κράτους, που δεν έχει εγγυημένη κρατική χρηματοδότηση ούτε σταθερές θέσεις εργασίας και παρέχει υπηρεσίες όχι σε όσους έχουν ανάγκη αλλά επιλεκτικά , με περιοριστικούς όρους και ανάλογα με τα -συνεχώς μειούμενα λόγω κρίσης- έσοδα του Ασφαλιστικού Συστήματος.
Είναι πολύ χαρακτηριστικοί οι περιορισμοί που θέτει ο νόμος στην ένταξη ηλικιωμένων και Αμεα στο νέο πρόγραμμα (όριο ηλικίας το 78ο έτος, να μην παίρνει ο ωφελούμενος προνοιακό επίδομα, να έχει ο ανάπηρος πάνω από 67% αναπηρία κλπ.) , που οδηγούν στη μείωση, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων στο «Βοήθεια στο Σπίτι», των δικαιούχων από 130.000 που εξυπηρετούνται σήμερα στους 48.000. Ενδεικτικά, στην πρόσφατη επίσκεψη μας στην Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Μυλοποτάμου, μας αναφέρθηκε ότι από τους συνολικά 280 ωφελούμενους στις 3 δομές (Πέραμα, Γαράζο, Λιβάδεια) της περιοχής, θα μείνουν με τα νέα κριτήρια μόνο 14!
Το πολιτικό ερώτημα για μας είναι αν χρειάζεται σήμερα ένα αναβαθμισμένο Κοινωνικό Κράτος που θα καλύπτει με όρους ισοτιμίας, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, τις αυξανόμενες ανάγκες κοινωνικής προστασίας και φροντίδας των ανθρώπων στη χώρα μας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις και με σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων του προσωπικού που υπηρετεί σε όλες τις κοινωνικές δομές.
Αν η απάντηση είναι ναι, τότε απαιτούνται σταθερές κοινωνικές δομές με εγγυημένη χρηματοδότηση, οι οποίες θα παρέχουν αξιοπρεπείς υπηρεσίες σε όσους έχουν ανάγκη. Αυτό είναι το ζητούμενο και όχι η αποδόμηση και των τελευταίων υπολειμμάτων αυτού του ατελούς και συχνά προβληματικού Κοινωνικού Κράτους που είχαμε στην πατρίδας μας.
Αυτή η πολιτική επιλογή όμως προϋποθέτει άλλες οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες, πέραν του μνημονιακού πλαισίου και των δεσμεύσεων απέναντι στην τρόικα. Απαιτεί αναπροσανατολισμό των αδιάθετων κονδυλίων του ΕΣΠΑ στην κοινωνική προστασία, και έγκαιρη προετοιμασία για την στήριξη του κοινωνικού κράτους από τους πόρους της νέας χρηματοδοτικής περιόδου 2014-2020. Αν δεν είναι «επιλέξιμες» στη φάση της ανθρωπιστικής κρίσης αυτές οι δράσεις κοινωνικής φροντίδας, τότε ποιές είναι;
Προφανώς δεν έχει νόημα να διαγκωνιζόμαστε μεταξύ μας οι πολιτικές δυνάμεις για την κοινωνική μας ευαισθησία. Όμως οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η σημερινή κοινωνική βαρβαρότητα που εδραιώνεται στη χώρα μας, δεν ήταν μια φυσική καταστροφή αλλά ήταν αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών απολύτως αντιλαϊκών και κοινωνικά ανάλγητων και με αυτή τη έννοια, όσοι τις στήριξαν δεν δικαιούνται σήμερα να δηλώνουν ευαισθησία για τις δραματικές συνέπειες τους στην καθημερινή επιβίωση και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων.
Το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η υπόθεση του προγράμματος «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ» είναι ενδεικτικό της αναξιοπιστίας της κυβέρνησης και της δυσκολίας της να πείσει ότι έχει την πολιτική βούληση να καλύψει με το διάδοχο πρόγραμμα της «κατ’ οίκον φροντίδας συνταξιούχων» τις ανάγκες των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας και να διασφαλίσει τις θέσεις εργασίας του προσωπικού που 10 χρόνια τώρα στηρίζει με το ζήλο και τον επαγγελματισμό του αυτό το πολύ αξιόλογο κοινωνικό πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα που εκτός από αξιοπρέπεια εξασφάλιζε και υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στους ηλικιωμένους, ειδικά των αγροτικών περιοχών.
Η νέα παράταση στη λειτουργία του «Βοήθεια στο Σπίτι» λήγει στις 31/3/2013 χωρίς την παραμικρή μέριμνα από την πλευρά της κυβέρνησης για να εγγυηθεί τη συνέχεια μιας κοινωνικής υπηρεσίας που όλοι συμφωνούν για την αναγκαιότητα και την αποτελεσματικότητα της. Την καθολική αυτή αναγνώριση της προσφοράς του προγράμματος, την έχουν κερδίσει με το «σπαθί» τους οι εργαζόμενοι στο «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ» , που παρά τα συνεχή προβλήματα στις πληρωμές τους και παρά την διαρκή εργασιακή ανασφάλεια τους , έχουν δώσει την ψυχή τους για να το κρατήσουν όρθιο και αξιόπιστο.
Αντί λοιπόν να επιλεγεί η λύση της νομοθετικής κατοχύρωσης του Προγράμματος ως υπηρεσίας που παρέχεται μέσω των Διευθύνσεων Κοινωνικής Πολιτικής των Δήμων, μια λύση που και τη φροντίδα των ηλικιωμένων εξασφάλιζε και τους εργαζόμενους κατοχύρωνε, επιλέχθηκε η λύση της ανάθεσης ενός νέου Προγράμματος με πολύ λιγότερους ωφελούμενους ( μείωση σχεδόν κατά τα 2/3) σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕΠ) τις οποίες οφείλουν να δημιουργήσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι για να διεκδικήσουν με όρους αγοράς τη χρηματοδότηση από τους ειδικούς πόρους που έχουν δεσμευτεί μέσω των Ασφαλιστικών Ταμείων. Όμως ξέρουμε πολύ καλά πως όταν υπάρχει θεσμικά η δυνατότητα εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα , πολύ εύκολα οι υπόλοιπες επιλογές (κοινωνικοί συνεταιρισμοί, δημοτικές επιχειρήσεις) ναρκοθετούνται και ως plan B εμφανίζεται η αγορά και η «εργολαβία» κοινωνικής φροντίδας. Είναι ένας σχεδιασμός που οδηγεί στην υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα και στην ιδιωτικοποίηση ενός τέτοιου πολύ σημαντικού «εργαλείου κοινωνικής συνοχής» και αξιοπρέπειας των ηλικιωμένων, ειδικά στη σημερινή περίοδο της φτωχοποίησης ευρύτατων στρωμάτων της κοινωνίας.
Έχουμε να κάνουμε με μια νεοφιλελεύθερη αντίληψη «ελαστικοποιημένου» κοινωνικού κράτους, που δεν έχει εγγυημένη κρατική χρηματοδότηση ούτε σταθερές θέσεις εργασίας και παρέχει υπηρεσίες όχι σε όσους έχουν ανάγκη αλλά επιλεκτικά , με περιοριστικούς όρους και ανάλογα με τα -συνεχώς μειούμενα λόγω κρίσης- έσοδα του Ασφαλιστικού Συστήματος.
Είναι πολύ χαρακτηριστικοί οι περιορισμοί που θέτει ο νόμος στην ένταξη ηλικιωμένων και Αμεα στο νέο πρόγραμμα (όριο ηλικίας το 78ο έτος, να μην παίρνει ο ωφελούμενος προνοιακό επίδομα, να έχει ο ανάπηρος πάνω από 67% αναπηρία κλπ.) , που οδηγούν στη μείωση, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων στο «Βοήθεια στο Σπίτι», των δικαιούχων από 130.000 που εξυπηρετούνται σήμερα στους 48.000. Ενδεικτικά, στην πρόσφατη επίσκεψη μας στην Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Μυλοποτάμου, μας αναφέρθηκε ότι από τους συνολικά 280 ωφελούμενους στις 3 δομές (Πέραμα, Γαράζο, Λιβάδεια) της περιοχής, θα μείνουν με τα νέα κριτήρια μόνο 14!
Το πολιτικό ερώτημα για μας είναι αν χρειάζεται σήμερα ένα αναβαθμισμένο Κοινωνικό Κράτος που θα καλύπτει με όρους ισοτιμίας, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, τις αυξανόμενες ανάγκες κοινωνικής προστασίας και φροντίδας των ανθρώπων στη χώρα μας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις και με σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων του προσωπικού που υπηρετεί σε όλες τις κοινωνικές δομές.
Αν η απάντηση είναι ναι, τότε απαιτούνται σταθερές κοινωνικές δομές με εγγυημένη χρηματοδότηση, οι οποίες θα παρέχουν αξιοπρεπείς υπηρεσίες σε όσους έχουν ανάγκη. Αυτό είναι το ζητούμενο και όχι η αποδόμηση και των τελευταίων υπολειμμάτων αυτού του ατελούς και συχνά προβληματικού Κοινωνικού Κράτους που είχαμε στην πατρίδας μας.
Αυτή η πολιτική επιλογή όμως προϋποθέτει άλλες οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες, πέραν του μνημονιακού πλαισίου και των δεσμεύσεων απέναντι στην τρόικα. Απαιτεί αναπροσανατολισμό των αδιάθετων κονδυλίων του ΕΣΠΑ στην κοινωνική προστασία, και έγκαιρη προετοιμασία για την στήριξη του κοινωνικού κράτους από τους πόρους της νέας χρηματοδοτικής περιόδου 2014-2020. Αν δεν είναι «επιλέξιμες» στη φάση της ανθρωπιστικής κρίσης αυτές οι δράσεις κοινωνικής φροντίδας, τότε ποιές είναι;
Προφανώς δεν έχει νόημα να διαγκωνιζόμαστε μεταξύ μας οι πολιτικές δυνάμεις για την κοινωνική μας ευαισθησία. Όμως οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η σημερινή κοινωνική βαρβαρότητα που εδραιώνεται στη χώρα μας, δεν ήταν μια φυσική καταστροφή αλλά ήταν αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών απολύτως αντιλαϊκών και κοινωνικά ανάλγητων και με αυτή τη έννοια, όσοι τις στήριξαν δεν δικαιούνται σήμερα να δηλώνουν ευαισθησία για τις δραματικές συνέπειες τους στην καθημερινή επιβίωση και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου